Một cuộc thanh lọc không ai nghĩ đến
Vào tháng 8/2023, Google tung ra bản cập nhật mở rộng của Helpful Content Update (HCU). Đây là thuật toán được thiết kế để ưu tiên những nội dung mang lại giá trị thực cho người dùng và loại bỏ các nội dung vô bổ, không hữu ích. Đáng chú ý, đây là thời điểm mà trào lưu sử dụng AI đặc biệt là ChatGPT và các công cụ viết nội dung tự động bùng nổ mạnh mẽ trong cộng đồng làm SEO.
Nhiều người làm nội dung đã tận dụng AI để tạo ra hàng trăm, thậm chí hàng nghìn bài viết trong thời gian ngắn, với hy vọng chiếm top tìm kiếm bằng chiến thuật “đánh phủ đầu” về mặt số lượng. Tuy nhiên, chính sự lạm dụng này đã biến AI từ một công cụ hỗ trợ thành nguồn phát sinh ra một lượng lớn content rác thiếu chiều sâu, không có trải nghiệm người dùng rõ ràng và chỉ đơn thuần là sự lặp lại thông tin đã có sẵn trên internet.
Content AI là những bài viết không có quan điểm riêng, không được biên tập kỹ lưỡng, không đáp ứng đúng ý định tìm kiếm của người dùng. Chính vì vậy, các website dựa hoàn toàn vào AI mà không được kiểm duyệt, chọn lọc, bổ sung giá trị thực đều bị Google cho ra đảo. Nhiều site từng đứng đầu kết quả tìm kiếm trong ngành bất ngờ rớt hạng, lượng truy cập giảm mạnh, kéo theo doanh số tụt dốc . Đặc biệt là với những doanh nghiệp phụ thuộc vào SEO để bán hàng hoặc tạo khách hàng tiềm năng.
Điều đáng lo hơn là một số website viết bài hoàn toàn bằng tay nhưng vẫn bị ảnh hưởng, do cấu trúc và mục tiêu nội dung mang tính chất over-optimized (tối ưu hóa cho máy chứ không cho người). Những bài viết có thể dài, đúng từ khóa, chia mục rõ ràng, nhưng lại không thực sự giải quyết vấn đề của người đọc, hoặc chỉ lặp lại nội dung có sẵn trên nhiều trang khác.
Nói chung, Google muốn nội dung “được tạo ra bởi con người, vì con người” chứ không phải “tạo ra hàng loạt, để đánh lừa Google”, bất kể công cụ bạn dùng là gì. Đây là lời cảnh tỉnh cho tất cả những ai đang làm nội dung chỉ với tư duy số lượng vì thời của spam content đã qua và chất lượng, tính chuyên sâu, sự chân thực mới là yếu tố cốt lõi để lên top bền vững.
Vậy làm thế nào để tôi có thể phục hồi một website đang trên đà phát triển nếu như không nói là đứng top trong thị trường.
Quá trình phục hồi website sau khi bị Google phạt
Website bị Google phạt
Khi tôi nhận website này từ tháng 6/2023, web cũng đã khá ổn định và đây là thời điểm website top ngành thị đây cũng là một điều khá may mắn cho tôi vì tôi chỉ cần chăm sóc web hàng ngày để duy trì thứ hàng là được. Doanh thu từ công ty đều bắt nguồn từ khách hàng tìm kiếm trên Google vì công ty không bán trên sàn TMĐT. Trong quá trình làm, tôi cũng đã đẩy cao thứ hạng các từ khóa chuyển đổi và mang data khách hàng về cho công ty cũng rất nhiều.
Đến tháng 8/2023, sau khi Google thông báo có đợt update thì web bắt đầu suy giảm về thứ hạng từ khóa và traffic tự nhiên. Và đây là kết quả mà tôi đã đo được trên SemRush.
Lưu lượng traffic tự nhiên
Số lượng tự khóa
Bạn cũng có thể nhìn thấy, web tụt dốc không phanh về từ khóa lẫn traffic tự nhiên và đỉnh điểm là cuối năm 2023 web gần như chẳng còn gì. Tất cả các url chuyển đổi đều biến mất khỏi Google (mất hiển thị), một số còn lại thì nằm ngoài top 100. Các từ khóa theo đó cũng mất hút không dấu vết.
Quá trình phục hồi
Trong khoảng thời gian web sụt giảm tôi cũng đã áp dụng một vải tip/ trick để index lại các url chuyển đổi như:
- Submit trang trắng: Xóa hết nội dung bài viết và submit lên GSC
- Audit lại nội dung: vì bài viết quá dài, trùng lặp
- Đưa bài viết vào file PDF: tạo file pdf và đưa file vào bài viết
- Chạy ads: chạy quảng cáo các url chuyển đổi
- Sử dụng backlink chất lượng cho bài viết
Tôi làm khá nhiều nhưng các url chỉ hiển thị được một thời gian ngắn và sau đó lại lặn mất tăm. Và sau đó tôi đã tìm ra được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Trước khi nói về quá trình phục hồi thì tôi muốn nói về quy trình làm SEO. Mỗi người sẽ có một quy trình riêng không ai giống ai “Cứ website lên top là người đó làm đúng”. Cá nhân tôi sẽ quan tâm đến 3 yếu tố chính: content, link và traffic nhưng đứng đầu vẫn là content.
Nguyên nhân website của tôi bị phạt là vì content. Content của tôi không phải do AI tạo ra, viết tay hoàn toàn vậy cớ sao vẫn bị dính đòn:
Nội dung dư thừa: Đối với một bài viết dịch vụ thì không nên quá dài, bạn chỉ cần show ra cho người đọc được những gì họ đang tìm kiếm. Các bài viết chuyển đổi của tôi trước đây thường viết rất dài khoảng trên 10.000 từ, quá nhiều nội dung không cần thiết được đề cập đến.
Nội dung trùng lặp: Hầu hết các bài viết chuyển đổi đều có rất nhiều phần giống nhau thậm chí còn có phần được copy y hệt cho bài khác.
Ăn thịt từ khóa: Sau khi bản cập nhật mở rộng Helpful Content Update (HCU) ra đời thì từ khóa cùng chủ đề sẽ được gom thành nhóm của chủ đề lớn đó. Bạn không thể viết thành nhiều chủ đề nhỏ được. Website của tôi thì được viết tách biệt hoàn toàn, không phân theo chủ đề nhất định do đó gây ra tình trạng ăn thịt từ khóa. Đây mới là cách làm đúng.
Spam từ khóa: Keyword stuffing (nhồi nhét từ khóa) từng là một kỹ thuật SEO được áp dụng rộng rãi trong những trước đây. Tuy nhiên, kể từ khi Google đẩy mạnh các thuật toán như Panda, Hummingbird và gần đây là Helpful Content Update, hành vi spam từ khóa không chỉ không còn hiệu quả, mà còn là một trong những tín hiệu tiêu cực mạnh mẽ nhất khiến website bị đánh giá thấp, thậm chí mất index. Đây cũng chính là một nguyên khiến web tụt giảm.
Nội dung được đặt không đúng chỗ: Đối với các sản phẩm thì nên đặt nội dung ở danh mục sản phẩm, đối với dịch vụ thì bài viết có thể là page hoặc blog. Công ty về sản phẩm vật lý thì không thể nào đặt bài viết chuyển đổi ở blog được. Đây chỉ là ý kiến cá nhân, nhưng tôi vẫn xếp vào các nguyên nhân dẫn đến web tụt giảm.
Cấu trúc website chưa phù hợp: Tôi không nói đến giao diện web như: trang chủ, sản phẩm, blog, liên hệ. Cấu trúc web tôi muốn nói đến là cấu trúc link nội bộ. Thông thường, sẽ có 2 cấu trúc web phổ biến nhất đó là: topic – cluster và cấu trúc silo. Còn đối với web của tôi thì đều không nằm trong 2 cái này, link nội bộ đều được triển khai rất hỗn tạp, không chú trọng các topic chính.
Google phạt nhầm: bạn có tin điều đó không? Còn tôi thì không, nhưng sau khi nhìn thấy website từ các thương hiệu lớn đồng loạt giảm sút thì lúc đó mới tin ví dụ như trang travelinusa.us đã chia sẻ trên support.google.com rằng.
Hello, I am writing because my website, travelinusa.us, has been penalized by the recent algorithm update that Google released on September 14th. Three days later, on September 17th, I experienced a drop in traffic of about 30% (Google Analytics 4 data), with many articles disappearing from the SERPs.
The articles published on the site adhere to Google’s quality guidelines, so I cannot explain why the site has been penalized. I have read the description of the update, but I couldn’t find anything that explains the de-ranking. Can someone help me identify the issue? Thank you very much.
Theo cá nhân tôi, với lượng content rác khổng lồ như vậy thì máy học của Google không thể kiếm duyệt đâu là content do AI tạo ra và content do người viết nên mới xảy ra tình trạng như vậy. Và trên thực tế thì hầu hết các website tại Việt Nam đều bị ảnh hưởng.
Thực ra còn nhiều yếu tố liên quan khác nữa. Nhưng yếu tố content vẫn là chủ yếu khiến web của tôi sụt giảm. Dưới đây là cách giải quyết của tôi
Quá trình phục hồi
Checklist các vấn đề của website
Bạn không nghe nhầm đâu, tôi đã lên kế hoạch audit toàn bộ website chứ không phải audit content mà tôi đã đề cập ở trên. Việc bị Google phạt không đơn thuần ảnh hưởng một url mà nó sẽ tạo ra hiệu ứng domino gây ảnh hưởng cho toàn site. Tôi đã có checklist ra các vấn đề mà website cần cải thiện, bạn có thể xem qua
Kế hoạch | Kế hoạch | Hạng mục | Tình trạng hiện tại | Cách xử lý |
Audit content
|
Audit content
|
Content
|
Content cũ, dài, dư thừa ==> sai search intent | Xác định lại mục đích tìm kiếm người dùng
Chỉnh sửa trên nội dung có sẵn |
Content trùng lặp | Redirect về bài liên quan hoặc về trang chủ | |||
Ăn thịt từ khóa | Gom nhóm từ khóa và viết thành chủ đề lớn | |||
Link nội bộ | Viết lại cấu trúc theo Topic – Cluster | Sàng lọc và đi lại đúng theo đúng Topic – Cluster | ||
Audit Onpage
|
Audit Onpage
|
Schema
|
Thiếu schema person ( dành cho author). | Tiến hành tạo mới và thêm vào cho web |
Schema product bị lỗi | Tải plugin Schema Structure để sửa trên từng URL sản phẩm | |||
Schema doanh nghiệp chưa đầy đủ | Hoàn thiện bổ sung thêm các link báo để tăng độ uy tín | |||
Tệp robots.txt | Tệp robots.txt hiện tại không phù hợp với web | – Chỉnh sửa lại phần disavow: ngăn chặn tìm kiếm một số tệp, file không cần thiết trên web
– Submit lại trên host |
||
Xử lý các lỗi trong GCS
|
Link chuyển hướng – redirect: điều hướng về trang chủ | – URL bị 404 đưa về trang chủ | ||
URL chính tắc (các url có tham số UTM) | Xóa bỏ tham số UTM: thêm vào tệp robots.txt Disallow: /*?utm_source= | |||
Spam search, URL có tham số phía sau | Xóa trên GSC và ngăn chặn trong tệp robots.txt | |||
Lỗi 404 | Chuyển hướng về trang chủ hoặc URL liên quan | |||
Backlink bẩn, không rõ nguồn gốc | Tiến hành kiểm tra và Disavow hằng tuần | |||
Đã thu thập dữ liệu – hiện chưa được lập chỉ mục | Lọc các URL cần lập chỉ mục tiến hành index, xóa URL không cần lập chỉ mục | |||
Đã phát hiện thấy – hiện chưa được lập chỉ mục | Lọc các URL cần lập chỉ mục tiến hành index, xóa URL không cần lập chỉ mục | |||
Bị loại trừ bằng thẻ “Noindex” | Lọc các URL cần lập chỉ mục tiến hành index, xóa URL không cần lập chỉ mục | |||
Tối ưu lại code web | Web load chậm, tốc độ phản hồi chậm | Cài plgin LSCache, WP Rocket, bạn cũng có thể thuê bên ngoài. | ||
Tăng cường bảo mật cho web
|
Cải thiện khả năng bảo mật cho web
|
Tiến hành backup thường xuyên | ||
Host: Thường xuyên rà soát source code để quét virut, tìm mã độc | ||||
Website: Cài plugin bảo mật | ||||
Đổi mật khẩu ad-min thường xuyên – 1 tuần/ lần | ||||
Audiit Offpage
|
Audiit Offpage
|
Audit backlink
|
Backlink tool nhiều | Kiểm tra và disavow bớt vì không có nhiều sức mạnh |
Anchortext chưa đặt đúng URL cần SEO => Các URL cần SEO bị cạnh tranh với những URL đã được đi backlink không đúng | Kiểm tra và disavow bớt vì không có nhiều sức mạnh | |||
Thiếu backlink chất lượng: báo, text link, GP | Bổ sung báo, textlink cho các bài chiết chuyển đổi và trang chủ | |||
Traffic User
|
Nguồn traffic tự nhiên quá ít
|
Tăng traffic tự nhiên bằng chạy ads tìm kiếm | ||
Tăng truy cập tự nhiên bằng traffic user | ||||
Trong phần này tôi chỉ quan tâm đến content. Vì Website của tôi bị phạt chủ yếu là content. Còn những yếu tố thì bạn có thể xử lý được mà không cần sự trợ giúp vì các vấn đề đều đã có cách xử lý rồi.
Audit content
Tôi sẽ xử lý từng vấn đề mà tôi đã đề cập ở trên. Nhưng tôi khuyên bạn nên xử lý các url, bài viết chuyển đổi đầu tiên vì chúng mang doanh số về cho bạn, sau đó mới xử lý các chủ đề nhỏ hơn
Xử lý nội dung dư thừa: Như tôi đã nói ở trên, bài viết chuyển đổi ( dịch vụ, sản phẩm) không cần quá dài, bạn chỉ cần đáp ứng cho người đọc là được rồi. Dưới đây là outline bài viết chuyển đổi khi chưa bị Google phạt:
Trước khi audit content bạn phải đặt bản thân mình vào khách hàng để xem khách hàng cần gì . Với outline ở trên bạn có thể thấy,
- H2 lợi ích và h2 ưu điểm chẳng khác gì nhau cả, vậy nên loại bỏ đi một và giữ lấy một, hay thậm chí bạn không cần cho vào bài viết cũng được
- H2 áo thun đồng phục là gì? Đối với tôi không cần thiết, bài viết chuyển đổi khách hàng không quan tâm đến khái niệm, nên loại bỏ
Như vậy là chúng ta chỉ lọc bỏ đi khá nhiều nội dung rác và chỉ giữ lại những nội dung có giá trị. Đây chỉ là ví dụ để tôi thực hiện quá trình audit website của mình.
Xử lý lỗi trùng lặp nội dung: Đây là một vấn đề rất phổ biến trong các website tại Việt Nam. Để dễ hình dung bạn có thể xem qua bức ảnh sau:
Tôi có 2 bài viết và bạn đã thấy, cả 2 bài viết đều có h2: áo thun đồng phục là gì? Đây được gọi là lỗi trùng lặp. Nếu bạn có 1 hoặc 2 bài viết về áo thun thì vấn đề này có thể bỏ qua. Nhưng nếu web của bạn có đến mấy chục bài viết chuyển đổi về áo thun thì vấn đề này khá nguy hiểm. Do đó bạn cần loại bỏ những nội dun đã trùng lặp quá nhiều.
Ăn thịt từ khóa: Đây là lỗi rất phổ biến trước đây thậm chí đến giờ vấn lỗi này vẫn còn tồn đọng trên rất nhiều website. Vẫn là chủ đề áo thun đồng phục, tôi có ví dụ sau đây:
Trước đây website của tôi mỗi từ khóa là một chủ đề và là một bài viết riêng biệt, tất cả đều nằm trong top 10 và mang lại chuyển đổi rất cao. Sau khi bị Google phạt thì search intent (ý định tìm kiếm người dùng) thay đổi. Các từ khóa ăn thịt lẫn nhau, bài viết nào mạnh hơn thì sẽ xếp hạng cao, còn bài nào yếu thì sẽ xếp hạng sâu. Điều này có nghĩa là Khách hàng cho rằng, áo thun đồng phục là chủ đề lớn còn áo thun đồng phục giá rẻ, cao cấp, công ty là các chủ đề nhỏ. Lúc này SEOer cần gom nhóm từ khóa vào trong một chủ đề lớn. Và đây là câu trả lời đúng.
Điều này cho thấy, bạn chỉ viết duy nhất một bài viết là “Áo thun đồng phục” và chèn thêm từ khóa “áo thun đồng phục cao cấp, công ty, giá rẻ, xưởng may áo thun đồng phục” vào trong bài viết là được rồi. Sau khi nhận ra vấn đề, tôi đã xóa hết các bài viết chủ đề nhỏ đi, và tiến hành audit lại bài viết chính và chèn thêm từ khóa liên quan vào.
Spam từ khóa: Dưới đây là một đoạn content đang bị spam từ khóa
Chúng tôi chuyên cung cấp áo thun đồng phục cho công ty, áo thun đồng phục cho học sinh, áo thun đồng phục cho nhóm, áo thun đồng phục giá rẻ, áo thun đồng phục chất lượng. Nếu bạn đang tìm kiếm áo thun đồng phục, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn đặt may áo thun đồng phục nhanh chóng và chuyên nghiệp.
Như bạn thấy đấy, quá nhiều từ khóa “áo thun đồng phục” trong một đoạn văn gây cảm giác khó chịu cho người đọc. Việc của bạn là lọc bỏ bớt và chèn thêm các từ khóa liên quan vào là được. Từ khóa chính sẽ nhiều hơn từ khóa phụ và từ khóa liên qua. Bạn cần kiểm tra số lượng từ khóa chính thật kỹ để làm sao câu cú mượt mà, suông mượt. Bạn có thể áp dụng công thức tính từ khóa sau đây:
Mật độ từ khóa tốt nhất là từ: 0,8% – 1%. Trên 1% được coi là spam từ khóa. Tuy nhiên tùy từng trường hợp và lĩnh vực thì bạn thay đổi mật độ từ khóa sao cho hợp lý là được.
Nội dung chưa đặt đúng chỗ: Đối với tôi đây là một trong những nguyên nhân gây sụt giảm website. Và cách giải quyết của tôi là, sản phẩm thì SEO ở danh mục sản phẩm, dịch vụ thì đưa vào blog hoặc page. Công ty tôi bán đồng phục thì tôi phải SEO ở danh mục sản phẩm, dưới đây là cách làm của tôi.
Sau khi đã hoàn thành audit website, tôi sẽ tạo một danh mục sản phẩm mới và copy toàn bộ nội dung đã adit ở bài viết sang danh mục. Nhưng điều quan trọng nhất là bạn copy slug của bài viết và paste sang slug của danh mục sản phẩm.
Mục đích của tôi ở đây là đổi chỗ cho nhau, bài viết “áo thun đồng phục” thành danh mục “áo thun đồng phục”. Vì các url chuyển đổi trước đây đã được xếp hạng rất cao, đều nằm trong top 10, nên tôi muốn giữ lại để phục hồi thứ hạng chứ không phải làm mới hoàn toàn. Nếu bạn tạo một slug mới ở danh mục tức là thành 2 bài viết khác nhau. Sau khi chuyển sang thành công bạn chỉ cần xóa bài viết “áo thun đồng phục” là xong.
Cấu trúc website chưa phù hợp: Như tôi đã nói ở trên, website của bạn cần xác định một cấu trúc hoàn chỉnh tức là hệ thống link nội bộ cần được sắp xếp sao cho dễ nhìn nhất. Khi bot google crawl web thì nó sẽ biết cấu trúc web của bạn ra sao. Nếu cấu trúc web lộn xộn sẽ gây nhiều khó khăn cho bot crawl. Có 2 cấu trúc web phổ biến đó là: Topic – Cluster và Silo. Dưới đây là cấu trúc website của tôi bạn có thể tham khảo.
Trên đây là phương pháp topic – cluster (1 chủ đề chính và nhiều chỉ đề nhỏ) mà tôi hay dùng nhất. Bạn cũng có thể thấy, các loại vải sẽ trỏ link qua lại cho nhau đồng thời trỏ link cho chủ đề lớn hơn là vải thun và vải cotton. Tiếp đến, chủ đề vải thun và vải cotton sẽ được trỏ cho vải may áo thun. Lưu ý rằng, các chủ đề nhỏ sẽ được trỏ cho chủ đề lớn và không được làm ngược lại tức là chủ đề lớn trỏ cho chủ đề nhỏ. Có vẻ hơi khó hình dung, nhưng bạn chỉ cần thực hiện vài lần là sẽ quen ngay thôi.
Trên đây là quá trình tôi audit content của tôi. Lúc đầu làm thì sẽ khá khó khăn, nhưng lâu dần đối với một SEOer thì không có gì là khó cả. Ngoài việc audit content, tôi audit lại toàn bộ web bao gồm: technical, offpage.
Sau khi hoàn thành, tôi submit lên GSC và chỉ sau 2 tuần hầu hết các url của tôi hiển thị trên Google. Tuy nhiên thứ hạng thì xếp khá sâu. Nhưng vẫn còn một công việc quan trọng trong việc phục hồi website sau khi bị Google phạt đó là chạy ads để hỗ trợ SEO và bổ sung backlink chất lượng
Bổ sung backlink chất lượng
Sau khi website hiển thị, tôi tiến hành bổ sung backlink chất lượng bằng việc mua text link, đặt báo. Tôi sẽ tập trung vào trang chủ và các từ khóa chuyển đổi cao để lấy tín hiệu tốt từ Google đồng thời cũng là để nâng cao uy tín cho thương hiệu của mình.
Công việc này hầu như ai cũng có thể làm được. Tôi nói là backlink chất lượng, chứ không phải là backlink từ blog 2.0
Thực hiện chạy quảng cáo Google để hỗ trợ SEO
Đây chỉ là chạy ads hỗ trợ SEO, nhưng vẫn có data đổ về. Website của tôi trước đây là thuần SEO, không mất một đồng chạy ads. Nhưng bạn nên hiểu rằng, công ty kiếm tiền từ Google nhưng lại không cho Google một đồng nào thì không thể được. Hơn nữa, website sau khi bị phạt sẽ rất yếu, nên bạn cần lấy tín hiệu tích cực từ Google. Tôi tiến hành chạy chạy Ads như sau:
- Chạy Search trang chủ: Đơn giản vì trang chủ chết thì website chết. Tới giờ tôi vẫn giữ nguyên chiến dịch đó để nâng độ uy tín cho thương hiệu của mình
- Chạy cho tất cả các URL: Bạn nên chạy một chiến dịch để chạy cho tất cả các url cần SEO của web. Mục đích của việc làm này để bot Google liên tục crawl hệ thống web.
- GDN và search: cho các url có chuyển đổi cao, mục đích để nâng thứ hạng cho web.
Đây không phải là chạy ads chuyên sâu, nhưng chỉ cần bạn chạy là đã giúp web của bạn phục hồi nhanh chóng rồi. Đối với chạy search bạn chỉ cần đặt giá thầu từ khóa phù hợp với ngân sách mà bạn đang có là được.
Kết quả
Quá trình phục hồi website sau khi bị Google phạt của tôi mất khoảng 3 tháng. Trong đó, audit website khoảng 1 tháng, 2 tháng còn lại tôi tiến hành chạy ads và chăm sóc website như bình thường. Và đây là kết quả tôi nhận được. Website phù hồi và rank từ khóa, lưu lượng traffic tự nhiên tăng lên nhanh chóng.
Sau khi thành công website đầu tiên thì tôi tiến hành áp dụng quy trình này cho các website tiếp theo và hệ thống cũng phục hồi đáng kể. Trên đây là toàn bộ quy trình của tôi, nếu bạn gặp tình trạng như trên thì có thể tham khảo. Chúc bạn thành công !