Theo báo cáo mới nhất về Thương mại điện tử Đông Nam Á lần 3 của Momentum Works, các sàn Shopee, Lazada, TikTok Shop và Tiki đã ghi nhận tổng giá trị giao dịch (GMV) tại Việt Nam đạt 16 tỷ USD trong năm 2024. Con số này cho thấy mức tăng trưởng ấn tượng 15,9% so với năm 2023.

Trong dòng chảy 16 tỷ USD ấy, Shopee và TikTok Shop nổi lên như hai “ông lớn” chủ chốt, lần lượt chiếm 65% và 28% tổng giá trị giao dịch. Điều đáng chú ý là GMV bao gồm cả các đơn hàng đã thanh toán, dù sau đó có thể bị hủy, hoàn trả hay đổi trả.

Việt Nam: Vị thế trong bản đồ thương mại điện tử khu vực

Mặc dù thị trường Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, giá trị giao dịch qua các sàn thương mại điện tử đa ngành của chúng ta vẫn đứng thứ 3 trong khu vực, ngang hàng với Philippines. Chúng ta xếp sau Indonesia (56,5 tỷ USD) và Thái Lan (23,5 tỷ USD). Về tốc độ tăng trưởng, Việt Nam đứng thứ tư, với các thị trường sôi động hơn là Thái Lan (21,7%), Malaysia (19,5%) và Philippines (16,8%).

Những số liệu này còn cao hơn so với các báo cáo trước đó. Cụ thể, YouNet ECI từng ước tính GMV của 4 sàn trên đạt 13,8 tỷ USD trong năm 2023, tăng kỷ lục 40%. Bộ Công Thương thậm chí còn lạc quan hơn, ước tính quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm qua đã vượt 25 tỷ USD, vượt xa dự báo 22 tỷ USD của Google, Temasek và Bain & Company trong báo cáo “e-Economy SEA 2024”.

Thị trường tiếp tục tăng tốc: Triển vọng năm 2025 và nỗ lực từ các “ông lớn”

Năm 2025, chi tiêu cho mua sắm trực tuyến dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ. Thống kê từ nền tảng Metric cho thấy, chỉ riêng quý I, hơn 950 triệu sản phẩm đã được bán ra trên 4 sàn thương mại điện tử lớn, mang về doanh thu 101.400 tỷ đồng, tăng hơn 42% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngành thuế cũng ghi nhận tín hiệu tích cực. Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, 5 tháng đầu năm, các tổ chức và cá nhân kinh doanh trên sàn online đã nộp 74.400 tỷ đồng tiền thuế, tăng 55% so với cùng kỳ.

Trong cuộc đua giành giật thị phần, các nền tảng không ngừng tung ra các chiến lược hấp dẫn. TikTok Shop vừa tổ chức livestream “khủng” tại Công viên Sáng tạo (Thủ Đức) từ 4-7/6, thu về hơn 37.000 đơn hàng. Tính chung cả chiến dịch mừng sinh nhật đầu tháng 6, nền tảng này đã bán ra hơn 20 triệu đơn, tăng 46% so với năm 2024.

Không kém cạnh, Lazada cũng “bắt tay” hãng đồ chơi Pop Mart mở bán các bộ sưu tập giới hạn và tổ chức livestream “đập hộp”. Sắp tới, Lazada còn “hồi sinh” giải chạy Lazada Run đình đám sau một thời gian gián đoạn.

Đáng chú ý, cuộc chiến về chi phí vận chuyển đang nóng lên. Lazada đang cân nhắc chính sách miễn phí giao hàng cho các gian hàng chính hãng (LazMall), sau khi Shopee tuyên bố miễn phí vận chuyển cho mọi đơn hàng (trừ các trường hợp đặc biệt).

Quy định siết chặt: Đảm bảo thị trường lành mạnh

Song song với nỗ lực kích cầu, các chính sách quản lý cũng đang được triển khai để đảm bảo thị trường lành mạnh và chống thất thu thuế. Từ ngày 1/7, theo Nghị định 117, các sàn thương mại điện tử và nền tảng số sẽ phải khấu trừ và nộp thuế giá trị gia tăng (VAT) cùng thuế thu nhập cá nhân thay cho người bán (hộ, cá nhân kinh doanh) trên sàn.

Cùng với đó, Bộ Công Thương đang dự thảo nghị định thay thế Nghị định 98, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Dự thảo này nhấn mạnh trách nhiệm của sàn thương mại điện tử trong việc định danh người bán và ngăn chặn hàng giả.